SỞ Y TẾ TỈNH HÒA BÌNH
TẬP HUẤN PHÒNG CHỐNG TÁC HẠI THUỐC LÁ TẠI HUYỆN CAO PHONG
Đoàn công tác chúng tôi đến huyện Cao Phong để tổ chức các lớp tập huấn phòng chống thuốc lá cho các đối tượng như: Công an huyện, xã; cán bộ, công chức, viên chức thuộc UBND huyện; trưởng thôn, xóm, tổ trưởng, đoàn thể. Đây là huyện thứ năm trong tỉnh đã được tổ chức các lớp tập huấn với tổng số 15 cuộc.
Riêng tại lớp dành cho các đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức thuộc UBND huyện. Ngay từ sáng sớm các anh chị học viên đã có mặt đầy đủ. Các nội dung tập huấn được cán bộ của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh trình bày gồm: Luật phòng chống tác hại thuốc lá; Giới thiệu quyết định số: 568/QĐ-TTg ngày 24/5/2023 Phê duyệt Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) đến năm 2030; tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe; một số tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; thẩm quyền sử phạt, vi phạm về PCTHTL; lợi ích của việc xây dựng môi trường không khói thuốc...
Trong những nội dung đã học, phần thảo luận sôi nổi nhất chính là nội dung: tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe; một số tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đã có những người trải lòng: “Tôi thấy việc cai thuốc lá là việc vô cùng khó khăn, khi mình đã quyết tâm cai thuốc, thậm chí đã nhiều ngày không hút lại nhưng những người xung quanh mình hút hoặc khi trong gia đình có những việc vui hoặc buồn, bạn bè ngồi cùng nhau uống chén trà... khi mọi người ở đó hút thuốc lá thì chắc chắn mình sẽ lại hút lại.
Theo nhiều cuộc nghiên cứu thực hiện ở Việt Nam, đa số người hút thuốc lá đều biết thuốc lá là có hại, nhiều người cũng muốn bỏ và đã thử bỏ nhưng tỷ lệ hút trở lại còn khá cao. Điều này cho thấy bỏ thuốc lá thật sự không dễ. Có những nguyên nhân sau:
Thứ nhất là vì thuốc lá chứa Nicotin là một chất có tác động gây nghiện được đánh giá gần bằng Heroin và Cocain. Sau một thời gian hút thuốc lá liên tục khoảng vài tuần cơ thể bị lệ thuộc vào Nicotin cả về thể chất lẫn tâm lý.
Lệ thuộc về thể chất có nghĩa là khi ta ngưng hút thuốc đột ngột, cơ thể không còn được cung cấp Nicotin sẽ có những phản ứng khó chịu khiến ta phải hút lại để làm mất những khó chịu đó. Cụ thể những khó chịu khi ngưng hút thuốc có thể bao gồm: căng thẳng, lo âu, dễ nổi nóng, trầm cảm, mất ngủ, nhức đầu, mệt mỏi... Những khó chịu này bắt đầu vài giờ sau khi hút điếu thuốc cuối cùng, tăng đến mức tối đa trong vòng 48 - 72 giờ đồng hồ sau và có thể kéo dài đến vài tuần.
Lệ thuộc về tâm lý có nghĩa là ta bị những cảm giác thèm thôi thúc khiến ta hút lại mặc dù ta đã bỏ được một thời gian dài và không còn những khó chịu về thể chất như đã nêu trên. Sự lệ thuộc về tâm lý đặc biệt rất mạnh khi ta gặp lại những môi trường quyến rũ cũ như gặp bạn bè hút thuốc, nhất là loại thuốc mà ta thích, vào quán uống cà phê…
Thứ hai, thói quen hút thuốc. Nói một cách khác, người ta còn nghiện cả những động tác thực hiện khi hút thuốc như đốt thuốc, ngậm điếu thuốc, hít, nhả khói thuốc, gõ gõ vào gạt tàn... hoặc nghiện những cảm giác phụ như nhìn khói thuốc bay, ngửi mùi thuốc lá, cảm giác hít hơi thuốc... Cho nên trong việc bỏ thuốc, ngoài việc đối phó với Nicotin người ta còn phải tìm cách để quen dần với sự mất đi những thói quen hoặc những cảm giác phụ này, chẳng hạn trong quá trình cai thuốc có thể làm những động tác thay thế để khỏa lấp bớt sự trống vắng như cầm nắm một cái gì đó, hít thở sâu, ngậm kẹo...
Thứ ba, một yếu tố quan trọng cuối cùng cũng góp phần làm thất bại những nỗ lực bỏ thuốc đó là áp lực tâm lý từ hoàn cảnh đặc biệt là hoàn cảnh giao tiếp. Một lời nói khích từ bạn bè hoặc một nhu cầu giao tiếp đòi hỏi phải mời thuốc, hút thuốc.
Còn đối với thuốc lá điện tử, nhiều học viên cũng cho rằng chính con cái của họ cũng có người hút, vì hiện nay tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ, đặc biệt là tầng lớp học sinh gia tăng đến mức đáng báo động, nhiều học sinh sử dụng thuốc lá và thuốc lá điện tử như một cách để thể hiện bản thân với bạn bè, ban đầu hầu hết các em chỉ thử hút cho biết, rồi từ từ trở thành những con nghiện bị chi phối bởi nicotine - một hoạt chất gây nghiện có trong thuốc lá. Đáng lưu tâm hơn là gần như tất cả học sinh đều biết việc thuốc lá bị cấm hoàn toàn trong khuôn viên trường học, nhưng trên thực tế thì vẫn có học sinh lén lút rủ nhau sử dụng ở những nơi kín đáo như trong nhà vệ sinh.
Vậy mới thấy, thông qua lớp tập huấn bên cạnh chia sẻ những thông tin quan trọng về PCTH thuốc lá cho các học viên, được tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc trong việc cai nghiện thuốc lá, bên cạnh đó cần quan tâm, quản lý con cái để giáo dục các con không sử dụng thuốc lá điện tử khi bị rủ rê, lôi kéo... Chính giảng viên là người đã giải đáp các vướng mắc của học viên và hướng dẫn cách để cai thuốc lá hiệu quả. Vì chỉ khi cai thuốc lá hiệu quả mới góp phần giảm tải được các bệnh có liên quan đến thuốc lá, giảm bớt các chi phí cho khám chữa bệnh và môi trường sống mới được trong lành hơn.
Minh Thủy (CDC Hòa Bình)
Trong những nội dung đã học, phần thảo luận sôi nổi nhất chính là nội dung: tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe; một số tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đã có những người trải lòng: “Tôi thấy việc cai thuốc lá là việc vô cùng khó khăn, khi mình đã quyết tâm cai thuốc, thậm chí đã nhiều ngày không hút lại nhưng những người xung quanh mình hút hoặc khi trong gia đình có những việc vui hoặc buồn, bạn bè ngồi cùng nhau uống chén trà... khi mọi người ở đó hút thuốc lá thì chắc chắn mình sẽ lại hút lại.
Theo nhiều cuộc nghiên cứu thực hiện ở Việt Nam, đa số người hút thuốc lá đều biết thuốc lá là có hại, nhiều người cũng muốn bỏ và đã thử bỏ nhưng tỷ lệ hút trở lại còn khá cao. Điều này cho thấy bỏ thuốc lá thật sự không dễ. Có những nguyên nhân sau:
Thứ nhất là vì thuốc lá chứa Nicotin là một chất có tác động gây nghiện được đánh giá gần bằng Heroin và Cocain. Sau một thời gian hút thuốc lá liên tục khoảng vài tuần cơ thể bị lệ thuộc vào Nicotin cả về thể chất lẫn tâm lý.
Lệ thuộc về thể chất có nghĩa là khi ta ngưng hút thuốc đột ngột, cơ thể không còn được cung cấp Nicotin sẽ có những phản ứng khó chịu khiến ta phải hút lại để làm mất những khó chịu đó. Cụ thể những khó chịu khi ngưng hút thuốc có thể bao gồm: căng thẳng, lo âu, dễ nổi nóng, trầm cảm, mất ngủ, nhức đầu, mệt mỏi... Những khó chịu này bắt đầu vài giờ sau khi hút điếu thuốc cuối cùng, tăng đến mức tối đa trong vòng 48 - 72 giờ đồng hồ sau và có thể kéo dài đến vài tuần.
Lệ thuộc về tâm lý có nghĩa là ta bị những cảm giác thèm thôi thúc khiến ta hút lại mặc dù ta đã bỏ được một thời gian dài và không còn những khó chịu về thể chất như đã nêu trên. Sự lệ thuộc về tâm lý đặc biệt rất mạnh khi ta gặp lại những môi trường quyến rũ cũ như gặp bạn bè hút thuốc, nhất là loại thuốc mà ta thích, vào quán uống cà phê…
Thứ hai, thói quen hút thuốc. Nói một cách khác, người ta còn nghiện cả những động tác thực hiện khi hút thuốc như đốt thuốc, ngậm điếu thuốc, hít, nhả khói thuốc, gõ gõ vào gạt tàn... hoặc nghiện những cảm giác phụ như nhìn khói thuốc bay, ngửi mùi thuốc lá, cảm giác hít hơi thuốc... Cho nên trong việc bỏ thuốc, ngoài việc đối phó với Nicotin người ta còn phải tìm cách để quen dần với sự mất đi những thói quen hoặc những cảm giác phụ này, chẳng hạn trong quá trình cai thuốc có thể làm những động tác thay thế để khỏa lấp bớt sự trống vắng như cầm nắm một cái gì đó, hít thở sâu, ngậm kẹo...
Thứ ba, một yếu tố quan trọng cuối cùng cũng góp phần làm thất bại những nỗ lực bỏ thuốc đó là áp lực tâm lý từ hoàn cảnh đặc biệt là hoàn cảnh giao tiếp. Một lời nói khích từ bạn bè hoặc một nhu cầu giao tiếp đòi hỏi phải mời thuốc, hút thuốc.
Còn đối với thuốc lá điện tử, nhiều học viên cũng cho rằng chính con cái của họ cũng có người hút, vì hiện nay tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ, đặc biệt là tầng lớp học sinh gia tăng đến mức đáng báo động, nhiều học sinh sử dụng thuốc lá và thuốc lá điện tử như một cách để thể hiện bản thân với bạn bè, ban đầu hầu hết các em chỉ thử hút cho biết, rồi từ từ trở thành những con nghiện bị chi phối bởi nicotine - một hoạt chất gây nghiện có trong thuốc lá. Đáng lưu tâm hơn là gần như tất cả học sinh đều biết việc thuốc lá bị cấm hoàn toàn trong khuôn viên trường học, nhưng trên thực tế thì vẫn có học sinh lén lút rủ nhau sử dụng ở những nơi kín đáo như trong nhà vệ sinh.
Vậy mới thấy, thông qua lớp tập huấn bên cạnh chia sẻ những thông tin quan trọng về PCTH thuốc lá cho các học viên, được tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc trong việc cai nghiện thuốc lá, bên cạnh đó cần quan tâm, quản lý con cái để giáo dục các con không sử dụng thuốc lá điện tử khi bị rủ rê, lôi kéo... Chính giảng viên là người đã giải đáp các vướng mắc của học viên và hướng dẫn cách để cai thuốc lá hiệu quả. Vì chỉ khi cai thuốc lá hiệu quả mới góp phần giảm tải được các bệnh có liên quan đến thuốc lá, giảm bớt các chi phí cho khám chữa bệnh và môi trường sống mới được trong lành hơn.
Minh Thủy (CDC Hòa Bình)
Danh mục
Thống kê truy cập
- Đang truy cập128
- Hôm nay2,323
- Tháng hiện tại64,743
- Tổng lượt truy cập2,849,730
Phần mềm tác nghiệp